اپراتور مجازی موبایل MVNO یک اپراتور تلفن همراه است که با استفاده از امکانات و تجهیزات خود ، انواع سرویس های پایه، سرویس های ارزش افزوده و اینترنت اشیا را ارائه می دهد.
اپراتور مجازی موبایل Mobile Virtual Network Operator) MVNO) یک اپراتور تلفن همراه است که با استفاده از امکانات و تجهیزات خود در بخش های Core، (HLR)HSS و IN، Billing و CC و اجاره بخش ACC شامل (BSC+BTS) از اپراتورهای موبایل MNO که به آنها اپراتور میزبان گفته می شود، انواع سرویس های پایه از قبیل USSD – SMS – Data – Voice و همچنین سرویس های ارزش افزوده VAS و همچنین سرویس های اینترنت اشیاء IOT و سایر سرویس های M۲M را ارائه می دهد.
به عبارت دیگر MVNO ها سرویس ویژهای متفاوت از خدمات تلفن همراه ارائه نمیدهند، بلکه شرکتهای اپراتور مجازی میتوانند با استفاده از بستر تلفنهای همراه محتوا و اپلیکیشنهای داخلی خود را ارائه دهند و برای رسیدن به این نقطه لازم است میزان تولید محتوا افزایش پیدا کند.
نخستین MVNO توسط اپراتور دانمارکی ۲TELE راه اندازی شد و پس از آنکه موج این پدیده اروپا را فراگرفت، اپراتور مجازی موفق انگلیس در سال ۱۹۹۹ میلادی (۱۳۷۸ شمسی) با برند Nextel به فروش خدمات مخابراتی اپراتور UK پرداخت. موفقیت این اپراتور فاقد شبکه و تجهیزات به شکل گیری اپراتور مجازی «ویرجین موبایل» در ایالات متحده امریکا منجر شد. اپراتوری که توانست از ابتدای آغاز به کار خود تاکنون رقمی بالغ بر ۴۸۰ میلیون درآمد داشته باشد.
تفاوت اپراتورهای مجازی تلفن همراه (MVNO) و اپراتورهای موبایل (MNO)
۱. شبکه و زیرساخت فیزیکی
اپراتورهای مجازی موبایل نمیتوانند خودشان شبکه و زیرساخت فیزیکی جدا داشته باشند. این شرکتها باید برای استفاده از شبکه تلفن همراه، با یک یا چند اپراتور اصلی موبایل قرار داد بسته تا بتوانند از شبکه آنها استفاده کنند. بدین ترتیب در کشور ما هر شرکتی که میخواهد مجوز اپراتور مجازی تلفن همراه(MVNO) را دریافت نماید باید حداقل با یکی از شرکتهای همراه اول، ایرانسل و رایتل به توافق رسیده و با آنها قرارداد امضاء کند.
۲. توسعه شبکه
اپراتورهای مجازی موبایل نمیتوانند شبکه خود را گسترش دهند مگر اینکه اپراتور اصلی برای توسعه شبکهاش اقدام کند و دسترسی استفاده از آن را به اپراتور مجازی بدهد. بدین ترتیب اپراتورهای مجازی قبل از قرارداد باید به توسعه فنی و جغرافیایی شبکه اپراتور اصلی به خصوص در زمینه شبکههای ۳G و ۴G دقت کنند.
۳. تعرفه
تعرفه اپراتورهای مجازی باید بر اساس قوانین رگولاتوری و با توافق اپراتور اصلی تعیین گردد. این تعرفهها در برخی مواقع کمتر از اپراتورهای اصلی و در برخی مواقع بیشتر است.
۴. شماره
سرشماره یا همان کد اپراتورهای مجازی میتواند متفاوت باشد و رگولاتوری به این اپراتورها سرشماره خاصی را ارائه کند. به عنوان مثال اپراتور مجازی طرف قرارداد همراه اول به جای استفاده از ۰۹۱ در شماره سیمکارتهای خود از شماره مخصوص واگذار شده توسط سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی استفاده کند.
۵. سیمکارت
اپراتورهای مجازی میتوانند سیمکارتهای خود را از اپراتور اصلی تهیه نکرده و خودشان از شرکت تولیدکننده خریداری کنند؛ در ضمن قیمت سیمکارتهای این اپراتورها میتواند متفاوت باشد و در این زمینه از اپراتور اصلی تبعیت نکنند.
۶. خدمات
اپراتورهای مجازی تلفن همراه برای ارائه هر خدمت که در مجوزشان ذکر شده باید با اپراتور اصلی به توافق برسند. به عنوان مثال برخی اپراتورهای مجازی پیام چندرسانهای ندارند یا فقط اینترنت ارائه میکنند.
۷. طرحها و بستهها
اپراتورهای مجازی تلفن همراه میتوانند بستهها و طرحهای تشویقی متفاوت یا ارزانتری را ارائه دهند.
۸. برند تجاری
اپراتورهای مجازی تلفن همراه برند تجاری خاصی خود را دارند و میتوانند نام اپراتور یا اپراتورهای اصلی خود را در سایت یا تبلیغاتشان اعلام نکنند. این برند تجاری خاص به اپراتورهای مجازی استقلال میدهد.
۹. فروش
اپراتورهای مجازی موبایل میتوانند طرحهای فروش متفاوتی نسبت به اپراتورهای اصلی داشته باشند. برخی از اپراتورهای مجازی موبایل برای جذب مشتری بیشتر با سازمانها و شرکتها قرارداد میبندند و برخی تنها در بخش سازمانی خدمات ارائه میدهند. این فروش متفاوت میتواند شامل سیمکارتهای هوادارای باشگاههای ورزشی، هنرمندان و ورزشکاران باشد.
این کار برای موفقیت باید مانند کشورهای دیگر با قراردادهای چند ساله و تعهد مالک سیمکارت و گوشی به اپراتور فروشنده انجام شود. این کار به خاطر اینکه تا بهحال توسط سه اپراتور ایرانی انجام نشده است، برای مشترکان اپراتورها و علاقهمندان فناوری جذاب است.
۱۰. مالکیتهای مجزا
بر اساس قوانین اپراتورها در ایران میتوانند تنها ۷ سیمکارت را به نام یک نفر بزنند. اپراتورهای مجازی شامل این قانون میشوند و مالکانی که ۷ سیمکارت از یک اپراتور دارند میتوانند ۷ سیمکارت دیگر از اپراتور مجازی طرف قرارداد با این اپراتور نیز داشته باشند.
شرکت های دارای پروانه اپراتور مجازی تلفن همراه (MVNO)
شماره پروانه | دارنده | تاریخ صدور اولیه | پایان اعتبار | تلفن | پیش شماره |
100-100-17 | شرکت داده گستر عصر نوین | 1396/07/17 | 1401/07/17 | 2940000 | 21 |
100-100-18 | شرکت ارتباطات آرین تل | 1396/12/22 | 1401/12/22 | 88207336-8 | 21 |
100-100-15 | شرکت توسعه فناوری ارتباطات نوین همراه | 1396/03/17 | 1401/03/17 | 1567 داخلي 4 | 21 |
100-100-16 | شرکت همراه هوشمند آینده | 1396/06/15 | 1401/06/15 | 26219284 | 21 |
100-100-19 | شرکت ارتباطات سیار هوشمند امین | 1397/04/31 | 1402/04/31 | 26400617 | 21 |